26 February 2009
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ၂၀၀၇ခုႏွစ္အတြက္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ အစီရင္ခံစာကို ဗုဒၶဟူးေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနဟာ သိသိသာသာ ဘာမွ တုိးတက္ လာတာကို မေတြ႔ရဘဲ ဖိႏွိပ္မႈေတြ ပိုၿပီးေတာ့ တုိးပါြးလာဖုိ႔ ေတြ႔ရတယ္လုိ႔ အစီရင္ခံစာကို ေရးသားသူ ခယ္ရန္ စတီး၀က္ က ေျပာပါတယ္။ အေမရိကန္ အစုိးရဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ မူ၀ါဒ ေတြကို လည္း ျပန္လည္ သံုးသပ္ေနတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္ က တင္ျပထားပါတယ္။
ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၉၀ ၂၀၀၈ခုႏွစ္အတြက္ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာခဲ့တဲ့ အေမရိ ကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဌာနက အာရွက ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ ကြန္ျမဴနစ္ တရုတ္ႏုိင္ငံ၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ဗီယက္ နမ္နဲ႔ စစ္အစုိးရ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြဟာ သိပ္ကို ဆုိးရြား ေနတယ္လို႔ ဗုဒၶဟူးေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့တာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ၂၀၀၈ခုႏွစ္အတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳး ေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ တဲ့ အစီရင္ခံစာဟာ စာမ်က္ႏွာ၄၀ ေလာက္ရွိၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳး ေဖာက္ခံရမႈေတြအတြက္ အပိုင္း ၆ပိုင္းခဲြၿပီး ေဖာ္ျပထားတာေတြ႔ရပါတယ္။ လူ ၁ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တရားမ၀င္ အဖမ္းအဆီးခံရတာ ေပ်ာက္ သြားတာ၊ ႏွိပ္စက္ ညႇင္းပန္းခံရတာ၊ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ရွည္ခ်မွတ္တာ ခံရတာ၊ တရားရံုးမွာ စစ္ေဆးတဲ့ အခါမွာ တရားမွ်တမႈမရွိတာေတြ၊ တံခါးပိတ္ ရံုးတင္ စစ္ ေဆးတာေတြနဲ႔ ဥပေဒ အခ်ိဳးေဖာက္ခံ ရတာေတြနဲ႔ ကေလးစစ္ သားအသံုး ျပဳမႈေတြကိုပါ နံမယ္နဲ႔တကြ ေဖာ္ျပထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ဒီမုိကေရစီ လူ႔အခြင့္အေရး နဲ႔ အလုပ္သမားေရးရာ ယာယီလက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ခယ္ရင္ စတီး၀က္ က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိးတက္မႈေတြကို မေတ႔ြရဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။
"ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာ ဘာတခုမွာ ေကာင္းမလာဘူးလုိ႔ က်မထင္ပါတယ္။ ၂၀၀၈ခုႏွစ္ အတြက္ အစီရင္ခံစာ ေရးတဲ့ အခ်ိန္အထိပါပဲ။ ဒီမုိကေရစီေရး တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူေတြကို ႏွစ္ရည္ ေထာင္ဒဏ္ ေတြ ခ်မွတ္တာေတြနဲ႔ ၂၀၀၈ခုႏွစ္မွာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအေရအတြက္ ပိုမ်ားလာတဲ့အျပင္ အစိုးရေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ "
အေမရိကန္က ျမန္မာႏုိင္ငံေပၚမွာ ထားရွိတဲ့ မူ၀ါဒေတြကို ေျပာင္းလဲျပဳျပင္ဖုိ႔ကိုလည္း ေျပာပါတယ္။
"အရင္တုန္းက က်မတုိ႔ တခါမွ မက်င့္သံုးခဲ့ဖူးတဲ့ တျခားနည္းလမ္းေတြကို ရွာေဖြၾကည့္ေနပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ လူ႔အခြင့္အေရးကို ပိုၿပီး ေလးေလးစားစားရွိလာေစဖုိ႔ ဖိအားေပမယ့္ နည္းလမ္းေတြကုိ ထပ္ျဖည့္ႏုိင္ဖို႔ တခ်ိန္ တည္းမွာပဲ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီက ျမန္မာစစ္အစုိးရကို ေတာင္းဆုိထားတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္း သား အားလံုး လြႊတ္ေပးဖုိ႔နဲ႔ ဒီမုိကေရစီ အင္အားစုေတြနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ေသေသခ်ာခ်ာ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ျမန္မာစစ္အစုိးရကို ထပ္ၿပီး တုိက္တြန္းသြားမွာပါ။"
လူ႔အခြင့္အေရး စာတမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ အေျခစုိက္ ျမန္မာ့အေရး လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ဦးေအာင္ ဒင္ ကို ေမးၾကည့္ပါတယ္။
"လူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာကေတာ့ ႏွစ္တုိင္းႏွစ္တုိင္း ထုတ္ျပန္ေနတာပါ။ အဲဒီလုိ ထုတ္ျပန္တဲ့အခါမွာ တခ်ိဳ႕ ႏုိင္ငံေတြက အေျခအေန ေကာင္းမြန္တိုးတက္လာတာရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ ႏုိင္ငံက်ေတာ့ ဆုတ္ယုတ္ သြားတာ ရွိတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အစီရင္ခံစာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ မွီတဲ့ သက္တမ္းထဲမွာ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္၁၉၈၈က စၿပီး အခု အခ်ိန္အထိ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေနဟာ တုိးတက္ ေကာင္းမြန္လာတာ မရွိပါဘူး။ အၿမဲ တမ္း ဆုတ္ယုတ္ က်ဆင္းေနတာပါ။ ဒီဆုတ္ယုတ္ ပ်က္ဆီးမႈရဲ႕ အဓိက တရားခံက ျမန္မာျပည္ကို မတရား သျဖင့္ အုပ္စုိးေနတဲ့ နအဖ စစ္အုပ္စုေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္။ အခု သမၼတ အုိဘားမား တက္လာတဲ့ သက္တမ္းမွာ စၿပီး ေပၚလစီကို ျပန္လည္ သံုးသပ္မယ္၊ ျမန္မာ့အေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ မိသားစုႀကီးရဲ႕ ပါ၀င္ ပတ္သက္မႈႀကီး ေတြက ဘာေၾကာင့္ မရေသးတာလဲ၊ နအဖ စစ္အုပ္စုကို တကမၻာလံုးက တူညီတဲ့ အသံနဲ႔ ညီညီညြတ္ညြတ္ဖိအား ဘာလုိ႔ မေပးႏုိင္တာလဲကုိ ျပန္ၿပီး စဥ္းစားလိမ့္မယ္ထင္ပါတယ္။"
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ၂၀၀၇ခုႏွစ္အတြက္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ အစီရင္ခံစာကို ဗုဒၶဟူးေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနဟာ သိသိသာသာ ဘာမွ တုိးတက္ လာတာကို မေတြ႔ရဘဲ ဖိႏွိပ္မႈေတြ ပိုၿပီးေတာ့ တုိးပါြးလာဖုိ႔ ေတြ႔ရတယ္လုိ႔ အစီရင္ခံစာကို ေရးသားသူ ခယ္ရန္ စတီး၀က္ က ေျပာပါတယ္။ အေမရိကန္ အစုိးရဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ မူ၀ါဒ ေတြကို လည္း ျပန္လည္ သံုးသပ္ေနတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္ က တင္ျပထားပါတယ္။
ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၉၀ ၂၀၀၈ခုႏွစ္အတြက္ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာခဲ့တဲ့ အေမရိ ကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဌာနက အာရွက ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ ကြန္ျမဴနစ္ တရုတ္ႏုိင္ငံ၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ဗီယက္ နမ္နဲ႔ စစ္အစုိးရ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြဟာ သိပ္ကို ဆုိးရြား ေနတယ္လို႔ ဗုဒၶဟူးေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့တာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ၂၀၀၈ခုႏွစ္အတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳး ေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ တဲ့ အစီရင္ခံစာဟာ စာမ်က္ႏွာ၄၀ ေလာက္ရွိၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳး ေဖာက္ခံရမႈေတြအတြက္ အပိုင္း ၆ပိုင္းခဲြၿပီး ေဖာ္ျပထားတာေတြ႔ရပါတယ္။ လူ ၁ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တရားမ၀င္ အဖမ္းအဆီးခံရတာ ေပ်ာက္ သြားတာ၊ ႏွိပ္စက္ ညႇင္းပန္းခံရတာ၊ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ရွည္ခ်မွတ္တာ ခံရတာ၊ တရားရံုးမွာ စစ္ေဆးတဲ့ အခါမွာ တရားမွ်တမႈမရွိတာေတြ၊ တံခါးပိတ္ ရံုးတင္ စစ္ ေဆးတာေတြနဲ႔ ဥပေဒ အခ်ိဳးေဖာက္ခံ ရတာေတြနဲ႔ ကေလးစစ္ သားအသံုး ျပဳမႈေတြကိုပါ နံမယ္နဲ႔တကြ ေဖာ္ျပထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ဒီမုိကေရစီ လူ႔အခြင့္အေရး နဲ႔ အလုပ္သမားေရးရာ ယာယီလက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ခယ္ရင္ စတီး၀က္ က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိးတက္မႈေတြကို မေတ႔ြရဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။
"ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာ ဘာတခုမွာ ေကာင္းမလာဘူးလုိ႔ က်မထင္ပါတယ္။ ၂၀၀၈ခုႏွစ္ အတြက္ အစီရင္ခံစာ ေရးတဲ့ အခ်ိန္အထိပါပဲ။ ဒီမုိကေရစီေရး တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူေတြကို ႏွစ္ရည္ ေထာင္ဒဏ္ ေတြ ခ်မွတ္တာေတြနဲ႔ ၂၀၀၈ခုႏွစ္မွာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအေရအတြက္ ပိုမ်ားလာတဲ့အျပင္ အစိုးရေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ "
အေမရိကန္က ျမန္မာႏုိင္ငံေပၚမွာ ထားရွိတဲ့ မူ၀ါဒေတြကို ေျပာင္းလဲျပဳျပင္ဖုိ႔ကိုလည္း ေျပာပါတယ္။
"အရင္တုန္းက က်မတုိ႔ တခါမွ မက်င့္သံုးခဲ့ဖူးတဲ့ တျခားနည္းလမ္းေတြကို ရွာေဖြၾကည့္ေနပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ လူ႔အခြင့္အေရးကို ပိုၿပီး ေလးေလးစားစားရွိလာေစဖုိ႔ ဖိအားေပမယ့္ နည္းလမ္းေတြကုိ ထပ္ျဖည့္ႏုိင္ဖို႔ တခ်ိန္ တည္းမွာပဲ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီက ျမန္မာစစ္အစုိးရကို ေတာင္းဆုိထားတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္း သား အားလံုး လြႊတ္ေပးဖုိ႔နဲ႔ ဒီမုိကေရစီ အင္အားစုေတြနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ေသေသခ်ာခ်ာ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ျမန္မာစစ္အစုိးရကို ထပ္ၿပီး တုိက္တြန္းသြားမွာပါ။"
လူ႔အခြင့္အေရး စာတမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ အေျခစုိက္ ျမန္မာ့အေရး လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ဦးေအာင္ ဒင္ ကို ေမးၾကည့္ပါတယ္။
"လူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာကေတာ့ ႏွစ္တုိင္းႏွစ္တုိင္း ထုတ္ျပန္ေနတာပါ။ အဲဒီလုိ ထုတ္ျပန္တဲ့အခါမွာ တခ်ိဳ႕ ႏုိင္ငံေတြက အေျခအေန ေကာင္းမြန္တိုးတက္လာတာရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ ႏုိင္ငံက်ေတာ့ ဆုတ္ယုတ္ သြားတာ ရွိတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အစီရင္ခံစာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ မွီတဲ့ သက္တမ္းထဲမွာ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္၁၉၈၈က စၿပီး အခု အခ်ိန္အထိ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေနဟာ တုိးတက္ ေကာင္းမြန္လာတာ မရွိပါဘူး။ အၿမဲ တမ္း ဆုတ္ယုတ္ က်ဆင္းေနတာပါ။ ဒီဆုတ္ယုတ္ ပ်က္ဆီးမႈရဲ႕ အဓိက တရားခံက ျမန္မာျပည္ကို မတရား သျဖင့္ အုပ္စုိးေနတဲ့ နအဖ စစ္အုပ္စုေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္။ အခု သမၼတ အုိဘားမား တက္လာတဲ့ သက္တမ္းမွာ စၿပီး ေပၚလစီကို ျပန္လည္ သံုးသပ္မယ္၊ ျမန္မာ့အေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ မိသားစုႀကီးရဲ႕ ပါ၀င္ ပတ္သက္မႈႀကီး ေတြက ဘာေၾကာင့္ မရေသးတာလဲ၊ နအဖ စစ္အုပ္စုကို တကမၻာလံုးက တူညီတဲ့ အသံနဲ႔ ညီညီညြတ္ညြတ္ဖိအား ဘာလုိ႔ မေပးႏုိင္တာလဲကုိ ျပန္ၿပီး စဥ္းစားလိမ့္မယ္ထင္ပါတယ္။"
No comments:
Post a Comment