*ဖုန္းေမာ္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ေက်ာင္းသားစိတ္*

ရဲရင့္ေအာင္
လြန္ခဲ့သည့္ ၂၁ ႏွစ္တာကာလ ယခုေန႔ရက္တြင္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး
အလွည့္အေျပာင္းႀကီးျဖစ္ေသာ ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပုံကုိ ေပၚေပါက္ေစမည့္
ေက်ာင္းသား ကိုဖုန္းေမာ္ (ရန္ကုန္ စက္မႈတကၠသိုလ္၊ ပဥၥမႏွစ္) ပစ္ခတ္ေသဆံုးခံရမႈ
ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။

ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ (မဆလ) လက္ထက္ လံုထိန္းတပ္က ပစ္ခတ္သျဖင့္
ကိုဖုန္းေမာ္ႏွင့္ ကိုစိုးႏုိင္တို႔ ေသဆံုးခဲ့ရသည္ကို အစဲြျပဳကာ ဖုန္းေမာ္ေန႔
ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။

ထိုစဥ္က အာရ္အိုင္တီတြင္ ဒုတိယႏွစ္ ေက်ာင္းသားအျဖစ္ ပညာသင္ၾကားေနသူ
ကိုသံဒုတ္ကို မဇၩိမက ေမးျမန္းထားျခင္းျဖစ္သည္။

ကိုသံဒုတ္သည္ လက္ရွိတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အလုပ္သမား
ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးအဖြဲ႔ - BLSO တာ၀န္ခံျဖစ္သည္။

*ကိုဖုန္းေမာ္က်ဆံုးခဲ့တဲ့ အခ်ိန္တုန္းက ျဖစ္စဥ္အက်ဥ္းခ်ဳပ္ေလး ေျပာျပပါလား။ *

မတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔မတုိင္မီ ေက်ာင္းသားေတြထဲက ႏြားထိုးၾကီးက ၀င္းျမင့္ရယ္၊ ပုလဲက
၀င္းျမင့္ ပါတယ္။ သူတို႔က ဒုတိႏွစ္ေက်ာင္းသားေတြေပါ့ေနာ္။ အေနာက္ၾကိဳ႕ကုန္းက
စႏၵာ၀င္း လၻက္ရည္ဆုိင္မွာ လၻက္ရည္ေသာက္ သြားရင္းနဲ႔ အေနာက္ၾကိဳ႕ကုန္းက
လူငယ္ေတြနဲ႔ စကားမ်ားတယ္။ စကားမ်ားတဲ့အခါမွာ သာမန္ စကားမ်ားတဲ့အဆင့္ မဟုတ္ဘဲနဲ႔
လူငယ္ေတြက ဒုတိယႏွစ္ ေက်ာင္းသားေတြျဖစ္တဲ့ ၀င္းျမင့္တို႔ကို
႐ိုက္ထည့္လိုက္တာေပါ့ေနာ္။ ေက်ာင္းသားနဲ႔ အရပ္ဖက္က လူငယ္ေတြ သာမန္ျဖစ္တဲ့
ကိစၥပါပဲ။

ဒါေပမဲ့ ျပႆနာက ဘာျဖစ္လဲဆိုေတာ့ ႐ိုက္လိုက္တဲ့ လူငယ္ေတြက မဆလ
(ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ) ရဲ႕ အဖဲြ႔၀င္ေတြျဖစ္တယ္။ အဓိက မွားတာကလည္း
လူငယ္ေတြဘက္က မွားတာ။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ျပႆနာကို တြန္းအားေပးေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းက
႐ုိက္လုိက္တဲ့၊ မွားတဲ့ လူငယ္ေတြက မဆလ အဖဲြ႔၀င္ သားသမီးေတြျဖစ္ေတာ့ ဥပေဒအရ
အေရးယူဖို႔ ေက်ာင္းသားေတြက နည္းမွန္လမ္းမွန္နဲ႔ ဆရာေတြနဲ႔ အင္းစိန္ ရဲစခန္းကို
သြားတုိင္ေပမယ့္လည္း သူတို႔ေတြက မဆလ အႏြယ္၀င္ေတြျဖစ္ေနေတာ့ ဒါကို အေရးမယူဘူး။
ဒါက ျပႆနာကို ပိုၿပီးေတာ့ တြန္းအားေပးေစတယ္ေပါ့ေနာ္။ ျပႆနာကို ပိုၿပီး
ၾကီးထြားေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြလို႔ က်ေနာ္တို႔က ျမင္ၾကတယ္။

ေနာက္တခ်က္က အေရးမယူတဲ့အျပင္ မဆလ စစ္အစိုးရက ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈေတြကို၊
သူတို႔ကိုယ္၌ကလည္း ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ အေတြ႔အၾကံဳလည္း
ရွိတယ္၊ သတိလည္း ထားတယ္။ ဥပမာ ေျပာရရင္ - ၆၂ ျဖစ္တယ္ဗ်ာ။ ၇၄-၇၅-၇၆ စသျဖင့္
ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈေတြ ျဖစ္တယ္ဗ်ာ။ ေနာက္ ၈၇ ျဖစ္တယ္ဗ်ာ၊ ၈၈ ျဖစ္တယ္။
အဲဒီေတာ့ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ သူတို႔က နည္းမွန္လမ္းမွန္
မေျဖရွင္းဘဲနဲ႔ သူတို႔ (မဆလ အစိုးရ) ရဲ႕ စိတ္အခံကိုက ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔
ဆန္႔က်င္လာႏုိင္တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာထားရွိတယ္။ ေခ်မႈန္းခ်င္တဲ့ သေဘာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီ
ေခ်မႈန္းခ်င္တဲ့ သေဘာေၾကာင့္ တကယ္လည္း ေခ်မႈန္းလိုက္တဲ့အတြက္ ကုိစိုးႏုိင္တို႔၊
ကိုဖုန္းေမာ္တို႔ က်ဆံုးတာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔က ပိုၿပီးေတာ့
မခံမရပ္ႏုိင္ျဖစ္လာတယ္။

ေနာက္တခ်က္ ပိုဆိုးတာက ၁၅ ရက္ေန႔မွာ အျဖစ္မွန္ကို ဖံုးကြယ္ဖို႔ ၾကိဳးစားတာက -
ေက်ာင္းသားေတြကို လံုး၀ သည္းမခံႏုိင္တဲ့ အထြတ္အထိပ္ကို ေရာက္သြားတယ္။
ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ခြ်န္ထက္တဲ့ အရာနဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြ ေသဆံုးတယ္လို႔
သတင္းစာမွာ ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ေရွ႕၊ အာရ္အိုင္တီ (စက္မႈတကၠသိုလ္) ရဲ႕
မ်က္ႏွာစာမွာ ကိုဖုန္းေမာ္က က်ည္ဆံနဲ႔ ေသဆံုးခဲ့တာ။ အစိုးရက ဖုံးကြယ္ဖို႔
ၾကိဳးစားလိုက္တာက ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ေဒါသကို ပိုၿပီးေတာ့ တြန္းအားေပးလိုက္တယ္။
ထိန္းမႏိုင္ သိမ္းမႏုိင္နဲ႔ပဲ ေက်ာင္းသားေတြ ေဒါသထြက္ၿပီးေတာ့ ဆန္႔က်င္လိုတဲ့
စိတ္ေတြဆီ လံုး၀ ေရာက္သြားတာေပါ့ေနာ္။

*ေက်ာင္းသားထုက အစိုးရနဲ႔ အတိုက္အခံျဖစ္ေနတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးမွာ ကိုဖုန္းေမာ္က
အာရ္အုိင္တီေက်ာင္းသား၊ ကိုသံဒုတ္တို႔ကလည္း အဲဒီမွာ ေက်ာင္းတက္ေနၾကတယ္။
ကိုယ့္ေက်ာင္း ပရိ၀ုဏ္ထဲကို ေသနတ္နဲ႔ပစ္လို႔ ေက်ာင္းသားေတြ ေသရတယ္။ ကိုယ့္ေခတ္၊
ကိုယ့္ကာလ ေက်ာင္းသားဘ၀တုန္းကေပါ့ေလ။ ဒါက ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္လာတဲ့အခ်ိန္မွာေကာ
ဘယ္လိုခံစားရပါသလဲ။ *

ဒီကေန႔အထိ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္လာခဲ့ပါၿပီ။ ရန္ကုန္ စက္မႈတကၠသိုလ္ကေန ထြက္လာရတဲ့
ေက်ာင္းသားေတြ ျဖစ္တယ္။ အထုတ္ခံရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တခ်က္က
ကိုဖုန္းေမာ္တို႔၊ ကိုစုိးႏိုင္တို႔လို ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို
ေျပာင္းလဲခ်င္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြျဖစ္တယ္လို႔ ဒီကေန႔တိုင္ ခံယူတယ္။ အခုထိ
က်ေနာ့္ဘ၀ကေနေျပာရင္ ေက်ာင္းသားတိုင္း အဲလိုျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔ အာရ္အိုင္တီ စက္မႈတကၠသိုလ္ေက်ာင္းကို တက္တယ္။ အမွန္အတိုင္းေျပာရရင္
က်ေနာ္တို႔ ေက်ာင္းကို အၿပီးထိ တက္ခ်င္ခဲ့တယ္။ အင္ဂ်ီနီယာတေယာက္ ျဖစ္ခ်င္တယ္။
သို႔ေသာ္လည္း မျဖစ္ခဲ့ရဘူး။

တဖက္က စိတ္မေကာင္းေသာ္လည္းပဲ တဖက္ကလည္း အင္မတန္မွ ၀မ္းေျမာက္တယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႕
အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ စနစ္တခုကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲပစ္ခ်င္တယ္။ ေနာက္တခုက အဖိႏွိပ္ခံ
ျပည္သူေတြဘက္က က်ေနာ္တို႔ ရပ္ခ်င္တယ္။ ေက်ာင္းသားေတြဘက္က ရပ္ခ်င္တယ္။
ေနာက္တခ်က္ရွိတာက ေဖာက္ျပန္ေနတဲ့ နအဖ အစိုးရကို က်ေနာ္တို႔က အျပင္းအထန္
ျဖဳတ္ခ်ခ်င္တယ္။ အဲဒီအတြက္ ကိုဖုန္းေမာ္ကေန စေရတြက္ရင္ ေတာ္လွန္ခဲ့တာဟာ ႏွစ္ ၂၀
ေက်ာ္ လာခဲ့ၿပီျဖစ္ေပမယ့္ ငါတို႔ေတြဟာ ဆံုးခန္းတိုင္ လုပ္ရမယ္ဆိုတဲ့ အသိေလး
ဒီေန႔တိုင္ စိတ္ျဖစ္တယ္။ ဘယ္လိုပဲ အခက္အခဲေတြ ရင္ဆုိင္ရ ရင္ဆိုင္ရ၊ ျပႆနာေတြပဲ
ရင္ဆိုင္ရ ရင္ဆုိင္ရေပါ့ေနာ္။ ငါတို႔ေတာ့ ေက်ာင္းသား ဘ၀ကိုစြန္႔ခဲ့ၿပီ။ ဆက္ၿပီး
စြန္႔ၿပီး အတတ္ႏိုင္ဆံုး လူထုအက်ဳိးအတြက္ ရပ္တည္ရမယ္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို
အၿပီးျပတ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းတဲ့အထိ ငါတို႔ ေတာ္လွန္တိုက္ပြဲ၀င္ရမယ္ဆိုတဲ့
စိတ္ဓာတ္ကေလးေတာ့ ရွိတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္က က်ေနာ္တို႔က အသက္ ၂၀ ေက်ာ္ေလာက္ပဲ ရွိေသးပါတယ္။ ဘာကို
သြားေတြ႔လဲဆိုေတာ့ အဲဒီတုန္းက ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြက အလြန္အင္မတန္မွ
အျပစ္ကင္းၾကပါတယ္။ တိုင္းျပည္ကို တိုးတက္ေစခ်င္တဲ့ လူငယ္ေတြျဖစ္ေပမယ့္၊
အေတြ႔အၾကံဳနည္းေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္ေတြက ေက်ာင္းသားထုဘက္က၊ လူထုဘက္က
ေတာ္ေတာ္မွန္ခဲ့ပါလားဆိုၿပီး အားက်မိတယ္။ ဒီေန႔ က်ေနာ္ အသက္ ၄၀
ေက်ာ္သြားၿပီေပါ့။ ထို႔အတူပဲ ဒဂုံတကၠသိုလ္မွာ ျဖစ္တဲ့ ကိစၥ၊ က်ေနာ္ ယံုတယ္၊
တိုးတက္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ၊ လူငယ္ေတြဟာ ဒီစစ္အာဏာရွင္စနစ္ ရွိသေရြ႔
ဆက္တုိက္ေနလိမ့္မယ္။

*ကိုသံဒုတ္တို႔ လူငယ္ဘ၀မွာ ေခတ္ဆိုးစနစ္ဆိုးကို မ်က္ကြယ္မျပဳဘဲနဲ႔
ေတာ္လွန္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္အထိ ေတာ္လွန္ေနၾကတုန္းပဲ။ တကယ္လို႔
ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ရသင့္ရထိုက္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြ ဘယ္လိုမ်ဳိးရရင္
ေက်ာင္းသားထုနဲ႔ စစ္အစိုးရနဲ႔အၾကား ဘယ္လိုေျပလည္ႏိုင္မလဲ၊ ျဖစ္ႏုိင္ပါ့မလား။
*
ေက်ာင္းသားအခြင့္အေရးဆိုတာက ဒီလိုဗ်။ တစ္အခ်က္ - က်ေနာ္ျမင္ေတြ႔ခ်င္တာက Free
Education ေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔ တုိင္းျပည္နဲ႔ ႏိုင္ငံ့အေနအထားနဲ႔ဆိုရင္
လြတ္လပ္စြာ ပညာသင္ၾကားႏိုင္ခြင့္ေပါ့ေနာ္။ အဲဒါက အစိုးရက တာ၀န္ယူရမယ္။
ေနာက္တခုရွိတာက ေက်ာင္းသားဆိုတာက ႏုနယ္ပ်ဳိမ်စ္ၿပီးေတာ့ တုိင္းျပည္၊
လူ႔အဖဲြ႔အစည္းရဲ႕ အားထားရတဲ့ သူေတြပါ။ အဲဒီအတြက္ သူတို႔ေတြမွာ လြတ္လပ္တဲ့
အသင္းအပင္း၊ သမဂၢေတြ ဖဲြ႔စည္းခြင့္ ရွိသင့္တယ္လို႔ အခိုင္အမာ ယံုၾကည္တယ္။
အစိုးရကေန ပညာသင္ၾကားေရးအတြက္ ကုန္က်စရိတ္ေတြကုိ လံုး၀ တာ၀န္ယူသင့္တယ္။

ဒါေတြကလည္း ႏုိင္ငံတခုရဲ႕ စနစ္နဲ႔ သြားၿပီးေတာ့ ဆက္စပ္ေနတယ္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္
ရွိေနသေရြ႔ လြတ္လပ္ပြင့္လင္းတဲ့ လူ႔အဖဲြ႔အစည္းတခုကို ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းတက်
မတည္ေဆာက္ႏိုင္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္က၊ အစိုးရက တာ၀န္ယူတဲ့ လြတ္လပ္တဲ့
ပညာသင္ၾကားခြင့္ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။

အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ျမင္တာက ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔ လြတ္လပ္တဲ့ ပညာသင္ၾကားခြင့္၊
ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကို တုိက္႐ိုက္အကာအကြယ္ေပးတဲ့ ေက်ာင္းသားသမဂၢ၊
ဒါေတြက ဘာေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနလဲဆိုရင္ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့စနစ္ေတြ၊ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕
အစိုးရေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္။ အဲဒီေတာ့ နအဖ ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မဆလ တပါတီ
အာဏာရွင္စနစ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဒီဟာေတြေအာက္မွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လိုလားတဲ့ အရာေတြက
မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ လက္ရွိ ဘာမွ မရႏိုင္ဘူး။ ရႏိုင္တာကေတာ့ ဘာလဲဆိုေတာ့
ဒီစစ္အာဏာရွင္စနစ္ ရွိေနသေရြ႔ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ေသြးေျမက်ေနဦးမယ္ဆိုတာပါပဲ။ ဒါက
သဘာ၀ျဖစ္တာကိုး။ ဒါေၾကာင့္ တိုးတက္တဲ့ေက်ာင္းသား၊ တိုးတက္တဲ့ လူငယ္ေတြဟာ ဒီလို
ေခတ္စနစ္ေအာက္မွာ ေမြးဖြားလာဦးမွာပဲ။ ေက်ာင္းသားေတြက ေခါင္းငံု႔ခံမွာ
မဟုတ္ဘူး။ မခံေတာ့ ဘာျဖစ္မလဲဆိုေတာ့ ကိုဖုန္းေမာ္တို႔လို၊ ကိုစိုးႏုိင္တို႔လို
ဆက္လက္တိုက္ပဲြ၀င္ရင္း အက်အဆံုး နည္းပါေစလို႔ က်ေနာ္ေတာ့ ဆုေတာင္းခ်င္ပါတယ္။

*အသက္ ၂၃ ႏွစ္၊ ၂၄ ႏွစ္အရြယ္မွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကိုဖုန္းေမာ္တို႔ ေခတ္ကာလကို ဒီကေန႔
ျပန္လွည့္ၾကည့္တဲ့အခါ အဲဒီတုန္းက အသက္အရြယ္အားျဖင့္ ငယ္ပင္ငယ္ေသာ္လည္းပဲ
ကုိယ္ေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့တဲ့ ကိုယ့္ရပ္တည္ခ်က္က မွန္ခဲ့ပါလားဆိုၿပီး
ျပန္ေတြ႔တယ္လို႔ ကိုသံဒုတ္က ေျပာတယ္ေပါ့ေလ။ ဒီကေန႔ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕
ရပ္တည္ခ်က္ကိုလည္း ကိုသံဒုတ္က ယံုၾကည္ထားတယ္ဆိုေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕
ပင္ကုိယ္သဘာ၀ေပါ့ေနာ္၊ အထူးသျဖင့္ ေခတ္ၾကီးစနစ္ၾကီးေတြနဲ႔အၿပိဳင္
တုိးတက္တဲ့အျမင္ေတြ ဘာေၾကာင့္ ရေနတယ္လို႔ ထင္လဲ။ *

အဲဒါက လူတေယာက္ရဲ႕ လက္ေတြ႔ဘ၀၊ ျဖတ္သန္းမႈ ၾကံဳေတြ႔မႈေတြနဲ႔
တိုက္႐ိုက္ဆက္စပ္ေနတယ္လို႔ က်ေနာ္က အဲလိုျမင္တယ္။ ႏုိင္ငံေရးစကားအေနနဲ႔
ေျပာမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး၊ ေက်ာင္းသားသမုိင္းက အလြန္အင္မတန္မွ
ၾကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ဂုဏ္ယူစရာပါ။ အဲဒါက တပိုင္း။

ေနာက္တခ်က္က လူေတြရဲ႕ ဘ၀ျဖတ္သန္းမႈ ျဖစ္စဥ္ေပါ့။ ဟိုတေခတ္က ဥပမာတခုကို
ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ေက်ာင္းလခက ၃၀၊ အေဆာင္ေၾကးက ၁၂၀-၁၅၀ ေပါ့ေနာ္။ အဲဒီအခ်ိန္
အထက္တန္းျပ ဆရာတေယာက္ရဲ႕ လခက ၁၅၀။ ဥပမာ - ေက်ာင္းသားတေယာက္ဆိုရင္ ၃၀၀-၃၅၀
မရွိဘဲနဲ႔ တကၠသိုလ္တက္လို႔ မရႏုိင္ဘူး။ ဒါက စာအုပ္ဖိုးေတြဘာေတြ မပါေသးဘူး။
ေက်ာင္းသားရဲ႕ မိဘက ၀န္ထမ္းျဖစ္တယ္ဆိုရင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွာ
ေက်ာင္းထားဖို႔ဆိုတာ အလြန္အင္မတန္မွ ခက္ခဲတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔
ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ဘ၀ေပးအေျခအေနကိုက မဆလကို လက္ခံႏုိင္စရာမရွိဘူး။

ေက်ာင္းသားေတြက တိုးတက္တဲ့လူငယ္ေတြ၊ စဥ္းစားဆင္ျခင္ ေတြးေတာေနၾကတဲ့ လူငယ္ေတြ၊
ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဘ၀ေတြကို သံုးသပ္ေနၾကတဲ့ လူငယ္ေတြ၊ ပညာေတြကို သံုးသပ္ေနတဲ့
လူငယ္ေတြ။ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားေတြ ဆိုတာက စစ္တပ္လို ေဘာင္နဲ႔ လူေတြကို
လုပ္ထားလို႔ မရဘူး။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ဘ၀ကိုက၊ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ဗီဇစ႐ိုက္ကိုက
ဒီစစ္အာဏာရွင္စနစ္၊ တခ်ိန္ကဆိုရင္ မဆလ တပါတီအာဏာရွင္စနစ္ကုိ လက္ခံႏုိင္မႈဆိုတာ
ရွားပါးတယ္ေလ။ အဲဒါကို သြားေတြ႔ရတယ္။ ဒါက သူတို႔ကို ဘယ္သူကမွ
ေျမႇာက္ေပးတာမဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ရဲ႕ဘ၀၊ သူတို႔ရဲ႕ ဗီဇစ႐ိုက္၊ သူတို႔ရဲ႕
ျဖတ္သန္းခဲ့တဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ အေျခအေနကိုယ္၌က ဆင္းရဲတယ္၊ မိဘေတြရဲ႕ အေျခအေနက
စီးပြားေရးအင္အား ခ်ဳိ႕တဲ့တယ္။ ဒါ့အျပင္ တပါတီအာဏာရွင္စနစ္ရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈေတြကုိ
ေက်ာင္းသားေတြက ေန႔စဥ္ၾကံဳေတြ႔ေနရတာ။ အဲဒီေတာ့ အဲဒါဘ၀ေတြ ကိုယ္၌က တုိးတက္တဲ့
လူငယ္ေတြ ျဖစ္လာၿပီးေတာ့ တပါတီအာဏာရွင္စနစ္ကို အလိုအေလ်ာက္ ဆန္႔က်င္ေနၾကတဲ့
သူတို႔ရဲ႕ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးခ်က္ေတြ၊ အသံေတြကို က်ေနာ္ အသက္ ၂၃-၂၄ အရြယ္ကတည္းက
ၾကားေနရတာ။ သူတို႔ဟာ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ မဟုတ္ဘူး။ ဒါက သူတို႔ရဲ႕ ဘ၀ေပးအသိကေန
ေပၚထြက္လာတဲ့ ဆန္႔က်င္မႈေတြလို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ျမင္ပါတယ္။

*ေက်ာင္းသားဆိုတာ ေခတ္ရယ္၊ စနစ္ရယ္၊ ပတ္၀န္းက်င္ အေျခအေနရယ္က
ေတာင္းဆိုျပ႒ာန္းလိုက္တဲ့အတြက္ တြန္းကန္ေတာ္လွန္မႈေတြ၊ တုိက္ပဲြေတြ၊
ဖိႏွိပ္မႈကို ဆန္႔က်င္အံတုတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ ျဖစ္လာခဲ့တယ္ေပါ့ေနာ္။ လက္ရွိ
အေျခအေနက် ေခတ္က၊ စနစ္က ပိုၿပီး က်ပ္တည္းလာတယ္၊ ဆင္းရဲခ်ဳိ႕တဲ့မႈေတြက ပိုၿပီး
ထူထပ္လာတယ္ဆိုေတာ့ ဒီေခတ္စနစ္နဲ႔အတူ လုိက္ေလ်ာညီေထြရွိတဲ့
ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ၊ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ေရွ႕ေဆာင္ဦးရြက္ အခန္းက႑ကို
ဘယ္လိုျမင္ေတြ႔ေနရလဲဗ်။ *

၈၈ ထြက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္းေပါ့ေနာ္၊ ၉၆-၉၇ ရွိတယ္။ ၂၀၀၇ ရွိတယ္။ ဒဂံုအေရးအခင္း
ရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒါေတြကို နအဖ စစ္အစိုးရက ေက်ာင္းသားလူငယ္ထုေတြ အေနအထားကို
ေကာင္းေကာင္းသိတယ္။ ၆၂ ကတည္းက ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ ယဥ္ပါးခဲ့တဲ့၊
ေခ်မႈန္းခဲ့တဲ့၊ အေတြ႔အၾကံဳရွိတဲ့ အစိုးရတရပ္ပါ။ ထို႔အတူပဲ က်ေနာ္တို႔
ေက်ာင္းသားေတြကလည္းပဲ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိ ဘယ္လိုဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္ရမယ္ ဆိုတာကို
အေတြ႔အၾကံဳရွိတယ္၊ ဗီဇစိတ္ ျပင္းထန္တယ္။ အဲဒီေတာ့ အဖိႏွိပ္ခံဘ၀က
လြတ္ေျမာက္ဖို႔၊ လူထုဘက္က ရပ္ခံၿပီးေတာ့ ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္ဖို႔၊
ေက်ာင္းသားအခြင့္အေရးအတြက္ ေတာ္လွန္ဖို႔ ဒီ ေက်ာင္းသားစိတ္ဓာတ္ေတြဟာ ဘယ္ေတာ့မွ
မတိမ္ေကာဘဲနဲ႔ ဒီကေန႔ ျမန္မာျပည္မွာ အခုိင္အမာ ရွိေနေသးတယ္လို႔ က်ေနာ္က
ယံုၾကည္တယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒဂံုမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြက
သက္ေသထူေနတာပဲခင္ဗ်။

*ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ေမးခ်င္ပါတယ္။ ကိုဖုန္းေမာ္ အပါအ၀င္ ေခတ္အဆက္ဆက္က
ဒီေန႔ဒီကာလအထိ ျပည္သူလူထုအက်ဳိးအတြက္၊ အဖိႏွိပ္ခံဘက္ကေန ရပ္တည္ၿပီးေတာ့
စြန္႔လႊတ္စြန္႔စားနဲ႔ နည္းလမ္းေပါင္းစံု တုိက္ပဲြေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကို
ကိုသံဒုတ္အေနနဲ႔ ကိုဖုန္းေမာ္ေန႔ အမွတ္တရအျဖစ္ ဘယ္လိုစကားမ်ဳိး
ေျပာခ်င္လဲခင္ဗ်။ *

က်ေနာ္တို႔က ရန္ကုန္ စက္မႈတကၠသိုလ္ကပါ။ က်ေနာ္ ေက်ာင္းသားရဲေဘာ္ သံဒုတ္ပါ။
က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ေသတဲ့အထိေပါ့ေနာ္၊ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ အၾကြင္းမရွိ
ခ်ဳပ္ၿငိမ္းတဲ့အထိ က်ေနာ္တို႔ေတြဟာ ဘယ္ေက်ာင္းမွ မတက္ဘူး၊
ဆက္လက္တုိက္ပဲြ၀င္သြားမယ္ဆိုတာကုိ ျပည္တြင္းျပည္ပက ေက်ာင္းသားေတြကိုေရာ၊
အရင္တခ်ိန္မွာ လုပ္ခဲ့တဲ့ ၈၈ က ေက်ာင္းသားသူငယ္ခ်င္းေတြေရာကို က်ေနာ္တို႔က
ေျပာၾကားလိုတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္ေတာ့မွ စြန္႔လႊတ္မွာမဟုတ္ဘူး။
ဖုန္းေမာ္စိတ္ဓာတ္နဲ႔အတူ ျမန္မာျပည္က အဖိႏွိပ္ခံျပည္သူေတြ လြတ္ေျမာက္တဲ့အထိ
ၿပီးဆံုးတဲ့အထိ၊ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ေက်ာင္းသားသမဂၢကို ကိုယ့္ေျခကိုယ့္လက္နဲ႔
ခုိင္ခုိင္မာမာ တည္ေဆာက္ႏိုင္တဲ့အထိ က်ေနာ္တို႔က ဆက္လက္တုိက္ပဲြ၀င္သြားမယ္။
ထို႔အတူပဲ ဖိႏွိပ္ၾကမ္းတမ္းေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေအာက္မွာ ကိုမင္းကုိႏိုင္နဲ႔
ေတာ္လွန္ေနတဲ့ ေက်ာင္းသားအားလံုးကို က်ေနာ္တို႔က အေလးျပဳပါတယ္။

ရက္စြဲမွတ္တမ္း
(ဖံုးေမာ္မွသည္ ...)

*၁။* ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ စက္မႈတကၠသိုလ္ (RIT)
ပဥၥမႏွစ္ေက်ာင္းသား ကိုဖုန္းေမာ္ ေသနတ္ဒဏ္ရာျဖင့္ ေသဆံုး။

*၂။* အာဏာရ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ (မဆလ) အစိုးရက ယင္းေသဆံုးမႈမွာ RIT
အနီး၀န္းက်င္ေန ျပည္သူမ်ားႏွင့္ စက္မႈေက်ာင္းသားမ်ား ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားရာမွ
ေသဆံုးရျခင္းျဖစ္ဟု ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာမ်ားမွ သတင္းထုတ္ျပန္။

*၃။* မတ္လ ၁၄ ရက္ေန႔တြင္ ၾကိမ္ဒိုင္းႏွင့္ နံပါတ္ဒုတ္ကုိင္
လံုထိန္းအေျမာက္အျမားက RIT ေက်ာင္း၀န္းက်င္သို႔ ေရာက္ရွိေစာင့္ၾကပ္။
ေက်ာင္းသားမ်ားက ကိုဖုန္းေမာ္ ေသဆံုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျဖစ္ရပ္မွန္ကို အျခား
တကၠသိုလ္ေက်ာင္းမ်ားသို႔ လိုက္လံအသိေပး ရွင္းလင္းျပ။

*၄။* မတ္လ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ RIT ေက်ာင္း၀င္းအတြင္း လံုထိန္းႏွင့္ စစ္သား ၆၀၀ ခန္႔
၀င္ေရာက္စီးနင္းကာ ေက်ာင္းသားမ်ားကို နံပါတ္ဒုတ္မ်ားျဖင့္ ႐ိုက္ႏွက္၊
ေက်ာင္းသား ၃-၄၀၀ ခန္႔အား စစ္ကားမ်ားေပၚ တင္၍ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြား။

အစိုးရဘက္ကမူ ရပ္ရြာေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအတြက္
အေႏွာင့္အယွက္ျပဳ ဆူပူသူ ေက်ာင္းသားမ်ားအား ထိေရာက္စြာ အေရးယူမည္ဟု ေၾကညာ။

*၅။* မတ္လ ၁၆ ရက္ေန႔တြင္ အင္းလ်ားကန္ေဘာင္ဘက္ရွိ ရန္ကုန္ ၀ိဇၨာႏွင့္
သိပၸံတကၠသိုလ္ ေက်ာင္း၀င္းအတြင္း၌ ေက်ာင္းသား ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာက ဖက္ဆစ္အစိုးရ
ျဖဳတ္ခ်ေရး၊ ဒီမိုကေရစီ ရရွိေရးႏွင့္ တပါတီစနစ္ က်ဆံုးပါေစ ဟူေသာ
ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ား ေအာ္ဟစ္ကာ ေဟာေျပာပဲြမ်ား က်င္းပၾက။

ေက်ာင္းသားမ်ားစြာသည္ တကၠသိုလ္၀င္းအတြင္းမွ လမ္းေပၚတက္ ဆႏၵျပခ်ီတက္လာရာ
အင္းလ်ားကန္ေဘာင္ႏွင့္ ျပည္လမ္းမၾကားရွိ တံတားျဖဴဟု လူသိမ်ားေသာ
ေျမာင္းကူးတံတားအလြန္တြင္ လံုထိန္းတပ္က နံပါတ္ဒုတ္မ်ားျဖင့္ ႐ိုက္ႏွက္ရာ
ရာႏွင့္ခ်ီ၍ ေသဆံုးဒဏ္ရာရ၊ ဖမ္းဆီးခံရ။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ တံတားနီအေရးအခင္းဟု
ေက်ာ္ၾကား။

*၆။* မတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ အစိုးရက စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဖဲြ႔ကာ
ကိုဖုန္းေမာ္ ေသဆံုးမႈသည္ ဓားဒဏ္ရာႏွင့္ မဟုတ္ဘဲ၊ ေသနတ္ဒဏ္ရာႏွင့္ဟူ၍
၀န္ခံေျပာဆို၊ သို႔ေသာ္ တံတားနီ အေရးအခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍မူ တခြန္းတပါဒမွ်
ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုျခင္း မရွိ။

*၇။* မတ္လ ၁၄-၁၅-၁၆-၁၇ ရက္ေန႔မ်ားအတြင္း တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား၏
ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားမွ ကိုဖုန္းေမာ္ေသဆံုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတင္းအမွန္
ထုတ္ျပန္ရန္ႏွင့္ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ စ်ာပန ျပဳလုပ္ေပးရန္ ေတာင္းဆို။

*၈။* မတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားအားလံုးကို အစိုးရက
စရိတ္ထုတ္ေပးၿပီး အိမ္ျပန္ေစခဲ့ကာ ေက်ာင္းမ်ား ပိတ္ပစ္။

*၉။ *အိမ္ျပန္ေရာက္လာသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတ၀ွမ္းရွိ ျပည္သူမ်ား
ကိုဖုန္းေမာ္ အသတ္ခံရမႈအျပင္ စစ္တပ္မွ ေက်ာင္းအတြင္း ၀င္ေရာက္ကာ
ေက်ာင္းသားမ်ားကို အင္အားသံုး ဖမ္းဆီးခဲ့သည့္ သတင္းအမွန္ သိရွိခဲ့ရၿပီး၊
ႏိုင္ငံတ၀ွမ္း မေက်နပ္မႈမ်ား ျဖစ္လာ။

*၁၀။ * ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ ဖမ္းဆီးခံ ေက်ာင္းသားမ်ား
ျပန္လြတ္လာၿပီး BBC ႏွင့္ VOA က ယင္းေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းမႈ
ျပဳလုပ္ကာ သတင္းထုတ္လႊင့္သျဖင့္ ေထာင္ထဲတြင္ အာဏာပိုင္မ်ား၏
ႏွိပ္စက္ပံုမ်ားႏွင့္ ေနထိုင္ခဲ့ရပံုမ်ားကို အမ်ားျပည္သူ သိရွိခဲ့ရ။

*၁၁။ *ၾသဂုတ္လ ၈ ရက္ေန႔တြင္ - ၁၉၈၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔က ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ
၂၅၊ ၃၅ ႏွင့္ ၇၅ က်ပ္တန္မ်ားအား အစိုးရက ဖ်က္သိမ္းလိုက္ေၾကာင္း
ေၾကညာခဲ့သည့္အေပၚ မေက်မနပ္ျဖစ္ေနေသာ ျပည္သူမ်ားက ကိုဖုန္းေမာ္
ပစ္ခတ္ေသဆံုးမႈကို အေၾကာင္းရင္းခံကာ မဆလ အစိုးရကို ညီညြတ္စြာ
ေတာ္လွန္အံုၾကြရာမွ ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံု ေပၚေပါက္လာ။

*၁၂။* ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ လြတ္လပ္ေရးဖခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ သမီး
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေရႊတိဂံုအေနာက္မုဒ္တြင္ လူထု ၅ သိန္းခန္႔ တက္ေရာက္ေသာ
လူထုတရားေဟာပဲြတြင္ ေဟာေျပာ။

*၁၃။ *စက္တင္ဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ယင္းအဖြဲ႔က ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းဦးနု၊
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ဦးတင္ဦး၊ ဗိုလ္ရန္ႏုိင္၊ ဦးေအာင္ၾကီးတို႔ႏွင့္
ေတြ႔ဆံုၿပီး ၾကားျဖတ္အစိုးရတရပ္ ဖြဲ႔စည္းရန္ ေဆြးေႏြး။

*၁၄။* ၾကားျဖတ္အစိုးရ မျဖစ္ေပၚခဲ့ဘဲ၊ ယေန႔အထိ စစ္တပ္က ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာကို
ခ်ဳပ္ကိုင္ထားဆဲ။



*http://www.mizzimaburmese.com/* *
မွကူးယူေဖၚျပပါသည္။