ဒီမုိကေရစီေတာ္လွန္ေရး၏ အေကာင္းဘက္ျခမ္း (တင္ေအး | ၾသဂုတ္ ၈၊ ၂၀၀၈)

မာယာေကာ့ဖ္စကီးလုိေတာ့ ေတာ္လွန္ေရးဘယ္ေတာ့ၿပီးမလဲ နိမိတ္မဖတ္ႏုိင္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ ႏွစ္ေတြကေတာ့ တကယ္ျဖစ္ခဲ့ၿပီ။

တုိ႔ပုိင္တဲ့အႏွစ္ ၂၀။

အဲဒီအႏွစ္ ၂၀ ကာလရဲ႕…..။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၃ ရက္ေန႔။

“ကုိတင္ေအး ဒါ ကိုေပၚဦးထြန္း၊ ကုိမင္းကုိႏုိင္ေပါ့။ ကုိေပၚဦး ဒါ ကုိတင္ေအး”

မိတ္ဆက္ေပးသူက ကုိညိဳထြန္း။ မိတ္ဆက္ေပးတဲ့ေနရာက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ အနက္ေရာင္ ျပည္လမ္းမႀကီးအလယ္ မွာ၊ မိတ္ဆက္ ေနၾကပုံက ခပ္ေသာ့ေသာ့အေျပးသြားေနရင္း။ ေဘးမွာ ေဘးမွာ လူေတြအျပည့္။ ၿပီးေတာ့ ေႂကြး ေၾကာ္သံေတြ အျပည့္။

“သပိတ္၊ သပိတ္ ေမွာက္ ေမွာက္”
“ဒီမုိကေရစီရရွိေရး ဒုိ႔အေရး ဒုိ႔အေရး”

မိတ္ဆက္ေပးခံရသူခ်င္း ေျပာျဖစ္ၾကသည့္ ပဋိသႏၶာရစကားက ...

“ ေအးဗ်။ ကိုညိဳထြန္္းေျပာဖူးပါတယ္။ ကုိတင္ေအး က်ေနာ္တုိ႔ ဒီအတုိင္းဆက္သြားရင္ေျမနီကုန္းဘက္မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္ တုိ႔ဒီေန႔က အႀကိဳလုပ္တာ”

“ဟုတ္တယ္ ကုိေပၚဦး။ ၈ ရက္ေန႔မွ ဒိတ္ေပးထားတာပဲ။ ခင္ဗ်ားေမာေနလား”

“ေအးဗ်။ က်ေနာ္ ရင္ၾကပ္တတ္တယ္”

လူအုပ္ႀကီးနဲ႔အတူ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ လမ္းမေတြေပၚ ခ်ီတက္လာရေတာ့ ရင္ၾကပ္အခံရွိသူအတြက္ ေမာသံပါေနသည္။

“ခင္ဗ်ား သိပ္ေမာေနရင္ ေနခဲ့ပါလား။ က်ေနာ္တုိ႔ ၈ ရက္ေန႔မွ အတည္ထြက္ၾကမွာပဲ”

“ရတယ္ဗ်ာ။ က်ေနာ္ အစအဆုံး လုိက္မယ္”

“ေတာ္လွန္ေရးဆုိတာ အစအဆုံး လုပ္ရတယ္ကြ . . . ” က်ေနာ္ ေထာင္ထဲေနခဲ့စဥ္ကာလက က်ေနာ္တုိ႔ မေမြးခင္ ကတည္းက ႏုိင္ငံေရးလုပ္ေနခဲ့သူ က်ေနာ္တုိ႔ ေရွ႕မ်ိဳးဆက္ ႏုိင္ငံေရးလူႀကီးသူမတဦးက ထုိသုိ႔ေျပာခဲ့ဖူးသည္။ က်ေနာ္ မွတ္သားထားမိသည္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၈ ရက္ေန႔မွာ အလွ်ိဳအလွ်ိဳ စခဲ့ၾကသည္။ ဘယ္ေနရာက ခြပ္ေဒါင္းအလံစေထာင္ၿပီး ေႂကြးေၾကာ္ သံေတြေအာ္ၿပီး စလုိက္သည္။ ကမ္းနားမွာ မနက္ကတည္းက အလုပ္သမားေတြက စေနၿပီ။ ေျမနီကုန္းမွာ။ ဆူးေလမွာ … စသည္ျဖင့္ …။ထုိေန႔တြင္ ရန္ကုန္္တၿမိဳ႕တည္းမွမဟုတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံအႏွံ႔အျပားရွိ ျပည္သူလူထုႀကီးတရပ္လုံးသည္ မဆလေခတ္ တေလွ်ာက္လုံး ခံစားေနၾကရေသာ အေထြေထြ မေက်နပ္မႈကုိ နီးရာေဒါသျဖင့္ ေပါက္ကြဲ၍ ရွစ္ေလးလုံး အေရးေတာ္ပုံႀကီး၏ သမုိင္းစာမ်က္ႏွာကို စတင္ေရးခဲ့ၾကသည္။ ရွစ္ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံႀကီးသည္ ဗမာ့ႏုိင္ငံေရးသမုိင္းတြင္ ၁၃၀၀ ျပည့္ အေရး ေတာ္ပုံေနာက္ပုိင္း အႏွစ္ ၅၀ ၾကာေသာအခါ ႏုိင္ငံေရးအႏွစ္သာရ အနက္႐ႈိင္းဆုံး ျပန္ေပၚလာေသာ အေရးေတာ္ပုံႀကီး ျဖစ္သည္။

ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈသမုိင္းကုိ ေျပာၾကဆုိလ်င္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္းကုိ ခ်န္ထားခဲ့၍မရ။ ဒီအခ်က္သည္ပင္ ဗမာ့သမုိင္းတြင္ ထူးျခားခ်က္လို႔္ ဆုိရမည္လားမသိ။

၁၉၀၆ ၀န္းက်င္တြင္ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈ ျပန္လည္ႏုိ္းၾကားလာခဲ့ သည္။ ထုိ႔ေနာက္ တႏုိင္ငံလုံးအတုိင္းအတာႏွင့္ လႈပ္ခတ္သြားေစခဲ့သည့္ လႈပ္ရွားမႈ၊ အမ်ိဳးသားေက်ာင္းမ်ား ေပၚ ထြန္းလာသည္ အထိ ႐ုိက္ခတ္ခဲ့ေသာ ယေန႔အထိ အမ်ိဳးသားေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္က်င္းပေနရသည့္ ပထမ ေက်ာင္းသားသပိတ္လႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။

ထုိမွတေလွ်ာက္လုံး ဒီေန႔အထိပင္ ဗမာျပည္သမုိင္းသည္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈႏွင့္ ကင္းကင္းရွင္းရွင္းေန၍ မရေတာ့။ ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးသမုိင္းေျပာလ်င္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္းကုိ ထည့္ေျပာရသလုိ၊ ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမႈ သမုိင္းကုိ ေျပာလ်င္လည္း ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးသမုိင္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေျပာၾကရသည္။

၁၉၇၄-၇၅-၇၆ ခုႏွစ္ သပိတ္မ်ားအၿပီး ႏုိင္ငံေရးမ်ိဳးဆက္ျဖတ္ခံထားရသည့္ အေျခအေနမွ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္တြင္ ေငြ စကၠဴ အေရး အခင္းျဖင့္ ျပန္လည္ႏုိးၾကားလာၾကသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဖုန္းေမာ္အေရးအခင္းႏွင့္ ဖုန္း ေမာ္ ၃ လျပည့္ ဇြန္လ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမ်ား ၿပီးေသာအခါ ျပန္လည္ႏုိ္းၾကားလာေသာ ေက်ာင္းသား လႈပ္ ရွားမႈမ်ားကုိ ျဖတ္သန္းလာသည့္ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ သူေတာ္ခ်င္းခ်င္း သတင္းေလြ႔ေလြ႔ ေပါင္းဖက္ေတြ႔ကာ ကုိယ့္အုပ္စုလုိက္ အုပ္စုလုိက္ ဆက္စပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားလာၾကသည္။ ေက်ာင္းသားထုၾကားတြင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢစိတ္ဓာတ္မ်ားလည္း ျပန္လည္ထြန္းကား လာၾကသည္။

ဆက္စပ္မိလာသူမ်ား တစတစ မ်ားျပားလာသည့္အခါ ၈ ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံကာလ မွတ္မွတ္ရရ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေပၚရွိ အိမ္တစ္အိမ္မွာ စုေ၀းၾကသည္။ ဗမာႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသား သမဂၢမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ကုိယ့္ဘာသာကုိယ္ တရား၀င္ထူေထာင္ရပ္တည္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္ၾကသည္။ ၾသဂုတ္ ၂၆ ရက္ေန႔ တြင္ ဘားလမ္းထဲရွိ အိမ္တစ္အိမ္ မွာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ား ထပ္မံစုစည္းၿပီး ေက်ာင္းသားသမဂၢ ဖြဲ႔စည္း ေရး ေရြးခ်ယ္ၾကသည္။

ဥကၠဌ ကုိမင္းကုိႏုိင္။ အဖြဲ႔အမည္က ဗမာႏုိ္င္ငံလုံးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ တရား၀င္ ျဖစ္ေျမာက္ ေရး ဗဟုိ ေကာ္မတီ။ ေက်ာင္းသားထုအစည္းအေ၀း တခုျဖင့္ အတည္ျပဳရန္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔ မွာ ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္ထဲရွိ ေက်ာင္းသားသမဂၢျမက္ခင္းတြင္ က်င္းပမည္။ ဤသုိ႔ စီစဥ္ခဲ့ၾကသည္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔

ဗမာႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ တရား၀င္ ျဖစ္ေျမာက္ေရးဗဟုိေကာ္မတီမွ ဦးစီးၿပီး က်င္း ပခဲ့သည့္ ေက်ာင္းသားညီလာခံတရပ္။ ထုိညီလာခံစင္ျမင့္တြင္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွစ၍ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ဆန္႔က်င္ ေရးေခတ္အဆက္ဆက္ ပါ၀င္ျဖတ္သန္းလာခဲ့သည့္ ေက်ာင္းသားရဲေဘာ္ေဟာင္းႀကီးမ်ားက မိန္႔ခြန္းေျပာၾက သည္။ ေက်ာင္းသားသမုိင္းမ်ိဳးဆက္ လက္ဆင့္ကမ္းၾကသည္။

ထုိအခ်ိန္က ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားက လက္ဆင့္ကမ္းယူခဲ့ၾကသည္။ သမုိင္းသည္ ကြင္းဆက္ႏွင့္ ျဖစ္ေပၚ ရသည္ မဟုတ္လား။

ရွစ္ေလးလုံး လူထုလႈပ္ရွားမႈအားေကာင္းလာၿပီး ပုိမုိက်ယ္ျပန္႔ေသာ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္သားမ်ား စုစည္းမိလာ သည့္ အခါ ဗမာႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ တရား၀င္ျဖစ္ေျမာက္ေရး ဗဟုိေကာ္မတီမွ ဗမာ ႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အျဖစ္ ေက်ာင္းသားထုအက်ိဳး၊ ျပည္သူလူထုအက်ိဳးအတြက္ ခြပ္ေဒါင္းအလံကုိ အျမင့္မားဆုံး လႊင့္ထူခဲ့ၾကသည္။

ထုိအခ်ိန္က ဗမာႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကုိ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကေသာ ေက်ာင္း သူ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ယေန႔ ဒီမုိကေရစီတုိက္ပြဲထဲမွာ ရွိေနၾကဆဲ။ လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ ၂၀ ကအတုိင္း ေထာင္ က်ခံရန္ အသင့္၊ တုိက္ပြဲ၀င္ရန္အသင့္။ ယခုလည္း ကုိမင္းကုိႏုိင္ အပါအ၀င္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေတြ ဒီမုိကေရစီ တုိက္ပြဲ ထဲမွာ၊ အက်ဥ္း ေထာင္ေတြ ထဲမွာ။

သမုိင္းသေဘာအရ မ်ိဳးဆက္ဆုိသည္မွာ ကုိယ္ကေမြးေသာ သားသမီးကုိေခၚသည္မဟုတ္။ သမုိင္းတာ၀န္ကုိ ဆက္ခံသူသာ။ မၿပီးဆုံးေသးေသာ ရွစ္ေလးလုံးဒီမုိကေရစီအေရးေတာ္ပုံႀကီး၏ မၿပီးဆုံးေသးေသာ ဒီမုိကေရစီ ေရး သမုိင္းတာ၀န္ကုိ ဆက္ခံသူသာ ဒီမုိကေရစီမ်ိဳးဆက္ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ၈ ေလးလံုး မ်ိဳးဆက္ေပၚထြန္းလာခဲ့ သည္။

ဗမာ့ႏုိ္င္ငံေရးသမုိင္းမွာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္္ စစ္အာဏာရွင္ ဆုိသည့္ စနစ္ဆုိးႀကီး စတင္က်ေရာက္သည့္ အခ်ိန္မွ စတြက္လ်င္ ၄၆ ႏွစ္၊ ၈ ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံမွ ေရတြက္လွ်င္ ယေန႔ အႏွစ္ ၂၀။

အႏွစ္ ၂၀ ကာလအထိ ဒီမုိကေရစီေအာင္ပြဲမရေသးသည့္အေပၚ ျပန္လည္သုံးသပ္လာၾကသည္။ ဗုိလ္မႉးခ်စ္ ေကာင္း ေရးခဲ့ဖူး သလုိ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ၿပီး အႏွစ္ ၂၀ ၾကာလာတဲ့အခါ မိမိကုိယ္မိမိ ျပန္ၾကည့္ေသာ္ ႀကိဳးတုိက္ထဲ ေရာက္ေနသည္ကုိ ေတြ႔ရသည္ ... တဲ့။

ဒီမုိကေရစီေတာ္လွန္ေရးကား ႀကိဳးတုိက္ထဲေရာက္ေနၿပီလား။ ရွိပါသည္။ ဒီမုိကေရစီေတာ္လွန္ေရး ကာလတ ေလွ်ာက္ အားနည္းခ်က္မ်ား၊ အနိဌာ႐ုံမ်ား၊ စိတ္ပ်က္စရာမ်ား ရွိပါသည္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဆန္ရင္းနာနာဖြပ္ႏုိင္ဖို႔ လုိသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဆန္ရင္းနာနာဖြတ္ရာမွ ေတာ္လွန္ေရးကေတာ့ ေအာင္ပြဲရမွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူးကြာဆုိလ်င္ ဘက္တဘက္တည္းကုိ ျမင္ရာက်ေတာ့မည္။ အေျခအေနကုိ ပကတိအတုိင္း ၾကည့္ျမင္ဖို႔ အားထုတ္တာ ပုိသင့္ ေလွ်ာ္ေပလိမ့္မည္။

ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈႀကီး အႏွစ္(၂၀)ၾကာခဲ့ေသာ္လည္း ဒီမုိကေရစီေရစီးေၾကာင္းက မေပ်ာက္

ကမာၻမွာလည္း အားေကာင္းေနဆဲ။ ဗမာျပည္မွာလည္း စီးဆင္းေနဆဲ။ စစ္အစုိးရက ဘယ္လုိမဟာဗ်ဴဟာေတြ၊ နည္းဗ်ဴဟာ ေတြခ်မွတ္ ခ်မွတ္။ သူ႔ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ တည္ၿမဲေရးအတြက္ ဒီမုိကေရစီေရစီးေၾကာင္းႀကီးထဲမွာ ခုခံေနရတာ ျဖစ္ေန သည္။ ေရရွည္မွာ ေရစီးေၾကာင္းကုိ ခုခံဖို႔မျဖစ္၊ အလြန္ဆုံးျဖစ္ႏုိ္င္လ်င္ တခ်ိဳ႕ ေရစီးေၾကာင္း နဲ႔အတူ စီးေမ်ာလုိက္ပါၿပီး တခ်ိဳ႕နစ္ျမဳပ္သြားလိမ့္မည္။

ေနာက္ ၂၀၀၇ စက္တင္ဘာလႈပ္ရွားမႈအၿပီး ေပၚထြက္လာေသာ ဒီမုိကေရစီတပ္သားသစ္မ်ား။ တခ်ိဳ႕ ရွစ္ေလး လုံး အေရး ေတာ္ပုံႀကီးျဖစ္ေနသည့္ကာလတြင္ ေမြးပင္မေမြးေသး။ အမ်ားစုမွာ ရွစ္ေလးလုံး၀န္းက်င္ကာလတြင္မွ လူ႔ျပည္ေရာက္လာ ၾကသူမ်ား။

၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ(၂၈)ရက္ေန႔

ဗမာႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာေက်ာင္းသား သမဂၢမ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကုိ ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းလုိက္ေၾကာင္း မီဒီယာမွ ၾကားလုိက္ရ သည္။ ၂၀၀၇ စက္တင္ဘာ လူထုလႈပ္ရွားမႈအၿပီး လူငယ္ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႕မ်ား ဟုိတဖြဲ႕ ဒီတဖြဲ႕ ေပၚလာၾက သည္။

ယခုသူတုိ႔ ရွစ္ေလးလုံးဒီမုိကေရစီအေရးေတာ္ပုံႀကီး၏ မၿပီးဆုံးေသးေသာ ေတာ္လွန္ေရးတာ၀န္ကုိ ဆက္ထမ္း ေနၾကသည္။

ထုိအေၾကာင္းႏွစ္ခ်က္သည္ ဒီမုိကေရစီအေရးေတာ္ပုံႀကီး၏ အလင္းတန္းႏွစ္ခု။ သမုိင္းကုိ ဆန္႔ၾကည့္ဖို႔ေတာ့ လုိ ေပလိမ့္မည္။

တခ်ိဳ႕အတြက္ အႏွစ္၂၀ ၾကာလာေသာအခါ ဒီမုိကေရစီ အေညာင္းမိေကာင္း မိႏုိင္သည္။ သူတုိ႔အတြက္ ဒီမုိက ေရစီႏုိင္ငံ ေရးကား ဒီေန႔မွစပါသည္။

ဧရာ၀တီ website မွ ကူးယူတင္ျပသည္။